Bosch gelooft dat AIoT, elektrificatie en groene waterstof de weg vooruit zijn

Renningen en Stuttgart – Het technologie- en dienstenbedrijf Bosch combineert het Internet of Things (IoT) met artificiële intelligentie (AI) en gelooft dat elektromobiliteit nieuwe kansen zal bieden, mede dankzij de diepgaande technologische en ecologische veranderingen die momenteel plaatsvinden. “Bosch heeft het eerste coronajaar goed doorstaan”, aldus dr. Volkmar Denner, voorzitter van de raad van bestuur van Robert Bosch GmbH, ter gelegenheid van de persconferentie over het jaarverslag 2020. “We zijn een van de winnaars in de overgang naar elektromobiliteit en we breiden onze softwareactiviteiten aanzienlijk uit door er artificiële intelligentie aan te koppelen.”

In de aandrijflijntechnologie ontwikkelt elektromobiliteit zich tot de kernactiviteit van Bosch. Volgens Denner doet het bedrijf hiervoor grote voorinvesteringen, dit jaar alleen al nog eens 700 miljoen euro. Bosch heeft in totaal al vijf miljard euro uitgegeven aan voorinvesteringen in elektromobiliteit. Momenteel groeit de omzet van Bosch in elektrische aandrijflijncomponenten met bijna 40 procent, twee keer zo snel als de markt. Het doel is de jaaromzet tegen 2025 te vervijfvoudigen tot ongeveer vijf miljard euro, waarbij het break-evenpunt een jaar eerder bereikt zal worden. “Elektromobiliteit is al lang geen toekomstmuziek meer. Onze voorinvesteringen beginnen hun vruchten af te werpen”, aldus de CEO van Bosch tijdens de online persconferentie. In totaal heeft Bosch tot eind 2020 al een ordervolume van meer dan 20 miljard euro verworven.

De omzet van de Bosch Group steeg in de eerste drie maanden van dit jaar met 17,0 procent ten opzichte van het jaar voordien. “Met een goed eerste kwartaal is Bosch 2021 succesvol begonnen”, aldus prof. dr. Stefan Asenkerschbaumer, CFO en plaatsvervangend voorzitter van de raad van bestuur van Bosch. Hij sprak zijn vertrouwen uit voor 2021, maar verwacht dat het opnieuw een uitdagend jaar wordt. Voor de huidige verslagperiode wordt verwacht dat de omzet met ongeveer 6 procent zal stijgen ten opzichte van vorig jaar, terwijl de operationele marge licht zal verbeteren tot ongeveer 3 procent – of ongeveer 4 procent zonder herstructureringskosten. “Het jaar 2021 wordt een belangrijke mijlpaal op weg naar het opnieuw behalen van onze streefmarge van rond de 7 procent in de komende twee tot drie jaar”, aldus Asenkerschbaumer. Het bemoedigende boekjaar 2020 – ondanks de pandemie – met een bedrijfsresultaat (operationele EBIT, gecorrigeerd voor effecten van aankoopprijstoewijzingen voor Automotive Steering en BSH-Hausgeräte) van 2,0 miljard euro is voor Bosch van cruciaal belang, omdat het het bedrijf een solide basis biedt om te blijven investeren in domeinen die ook in de toekomst van belang zijn. Met een omzet van 71,5 miljard euro bleven de uitgaven voor onderzoek en ontwikkeling vrijwel stabiel op 5,9 miljard euro en bedroeg de operationele EBIT-marge 2,8 procent. Gecorrigeerd voor herstructureringskosten, die het resultaat in 2020 extra belasten, was dat 4,7 procent.

Bosch wil zijn concurrentievoordeel benutten dat het ontleent aan zijn veelzijdige ervaring in het combineren van connectiviteit (Internet of Things IoT) en artificiële intelligentie (AI) om toekomstige business te genereren en een toonaangevend AIoT-bedrijf te worden. In de komende jaren verwacht Bosch dat AI-gebaseerde producten een miljardenomzet zullen genereren. De verkoop van geconnecteerde apparaten voor thuis zal naar verwachting verdubbelen van vier miljoen het voorbije jaar tot ongeveer acht miljoen stuks in 2021. Bovendien wil Bosch AI ook toepassen om gegevens over het gebruik van zijn producten te evalueren en op die manier nieuwe functies en diensten voor klanten te creëren via software-updates. “Geconnecteerde dingen leidt tot kennis over hoe dingen gebruikt worden,” legt Denner uit. “Hierdoor kunnen we onze producten continu verbeteren, ze up-to-date houden en onze klanten meer voordelen bieden.” Op het gebied van videobeveiliging bijvoorbeeld opent videoanalyse op basis van neurale netwerken nieuwe mogelijkheden. Daartoe integreert Bosch detectoren in zowel nieuwe camera’s als in een AI-box die kan worden aangesloten op geïnstalleerde apparaten. De eerste toepassing is een ‘verkeersdetector’ die initieel voertuigen in drukke verkeerssituaties nauwkeurig kan detecteren en lokaliseren, zelfs bij moeilijke lichtomstandigheden. Hoe meer gegevens er in de klanttoepassing binnenstromen, hoe meer AI kan doen, inclusief nauwkeurige ongevallendetectie, aldus het bedrijf.

De wereldwijde inspanningen om de klimaatverandering tegen te gaan, stimuleren elektrificatie en groene waterstof. Denner gelooft dat elektrificatie nieuwe mogelijkheden biedt op verschillende business gebieden: “Elektrificatie vereist niet alleen oplossingen voor elektrisch rijden in auto’s, maar ook voor elektrische verwarming in gebouwen.” Op het gebied van elektromobiliteit zijn de belangrijkste drijfveren voor verandering de dalende batterijkosten en de emissienormen om aan de doelstellingen op het gebied van klimaatbescherming te voldoen. In Building Technology, met name bij verwarming en airconditioning, speelt het gebruik van warmtepompen en hernieuwbare energiebronnen een steeds grotere rol.

Bij Thermotechnologie bijvoorbeeld groeit Bosch met elektrische oplossingen aanzienlijk sneller dan de markt. De verkoop van warmtepompen is in 2020 met meer dan 20 procent gestegen en zal volgens Denner naar verwachting in 2025 verdrievoudigd zijn. Het bedrijf verwacht ook een sterke groeispurt van de renovatie van residentiële gebouwen die nodig is in het kader van de Europese Green Deal. Om dit te bereiken, wil Bosch gebruikmaken van zijn ‘investeringskracht, grootschalige productiecapaciteit en commercialiseringsexpertise’. Alleen al de verkoop van bijzonder efficiënte en stille lucht-waterwarmtepompen is bij Bosch in Duitsland in 2020 bijna verdubbeld.

Bosch rekent ook op een groeimarkt voor de megatrend waterstof: het bedrijf schat het marktvolume voor groene waterstof, in de EU tegen 2030 op bijna 40 miljard euro, met jaarlijkse groeipercentages van 65 procent. Het bedrijf ontwikkelt stationaire en mobiele oplossingen voor brandstofcellen die waterstof omzetten in elektriciteit. Bosch plant om tussen 2021 en 2024 meer dan een miljard euro te investeren in de brandstofceltechnologie. “Bosch is al H2-ready”, zegt Denner. Dit jaar nog wil het bedrijf 100 stationaire brandstofcelcentrales in gebruik nemen, om datacentra, industriële producenten en woonwijken van elektriciteit te voorzien. Sinds eind maart 2021 is een stationaire brandstofcel op basis van vaste oxiden operationeel in het stadscentrum van Bamberg. Dit was de eerste realisatiedoor Bosch, in samenwerking met het stedelijk nutsbedrijf van Bamberg.

Bosch schat dat de markt voor mobiele brandstofcelcomponenten tegen het einde van het decennium ongeveer 18 miljard euro waard zal zijn. Denner gelooft dat Bosch hiervoor goed gepositioneerd is: “We hebben alles in huis om ook in deze markt een leider te zijn.” Onlangs nog ging Bosch een joint venture voor brandstofcelaandrijvingen aan met de Chinese Qingling Motor Group. Voor het einde van dit jaar zal een testvloot van 70 vrachtwagens in gebruik worden genomen.

De CEO van Bosch beschouwt de oorspronkelijke plannen van de EU voor de Euro 7-emissienorm niet als opportuun, maar hij sprak zijn voldoening uit dat het debat in beweging komt en objectiever wordt. Hij lichtte zijn standpunt als volgt toe: “Klimaatactie gaat niet over het einde van de verbrandingsmotor, maar over het einde van fossiele brandstoffen. CO2-neutraal wegverkeer kan bereikt worden met e-mobiliteit en groene laadstroom, maar ook met hernieuwbare brandstoffen.” De Bosch-CEO herinnerde zijn toehoorders eraan dat klimaatneutrale mobiliteit een bijna even ambitieus doel is als naar de maan vliegen in de jaren zestig. Maar in plaats van alleen het grote doel van ‘first man on the moon’ te stellen en de concrete uitwerking aan de ingenieurs over te laten, zoals de Amerikaanse president Kennedy destijds, doet de Europese Commissie het precies andersom. “Op deze manier worden alternatieve wegen naar klimaatbescherming afgesneden”, aldus Denner. “Als de samenleving echt klimaatactie wil, is het essentieel dat we technologische benaderingen niet tegen elkaar uitspelen. In plaats daarvan moeten we ze combineren.”

Bosch gaat zoals gepland door met zijn eigen klimaatdoelstellingen. Nu de klimaatneutrale status van de Bosch Group, met meer dan 400 vestigingen wereldwijd, gecertificeerd is, neemt Bosch concretere stappen om scope 3 te bereiken. Doorheen de hele waardeketen, van leveranciers tot klanten, moet de CO2-uitstoot tegen 2030 met 15 procent verminderen ten opzichte van het niveau van 2018, wat goed is voor 67 miljoen ton minder uitstoot van koolstofdioxide. “Onze inspanningen zullen ons productportfolio stimuleren in de richting van energie-efficiëntie of zelfs technologische verandering. In de toekomst zal de ecologische voetafdruk van een leverancier of logistieke dienstverlener in de toekomst ook een criterium zijn voor het toekennen van nieuwe aanbestedingscontracten”, vertelt Denner. “Dit zal bijdragen tot de bescherming van het klimaat”.

Bosch verwacht dat de wereldeconomie dit jaar met iets minder dan 4 procent zal groeien, na een daling van 3,8 procent vorig jaar. “Hoewel we het boekjaar 2021 met vertrouwen begonnen zijn, blijft de pandemie aanzienlijke risico’s inhouden”, licht Asenkerschbaumer toe. De CFO voegde eraan toe dat Bosch zich bewust is van de marktknelpunten in de automobielsector, net name in het segment van de semiconductors, waar de vraag erg groot is. Het bedrijf doet er alles aan om zijn klanten in deze gespannen situatie te ondersteunen. Maar een verbetering op korte termijn valt niet te verwachten en de situatie kan ook van invloed zijn op de bedrijfsontwikkelingen in het lopende jaar. Op lange termijn is het voor Asenkerschbaumer nodig om alle toeleveringsketens in de auto-industrie minder storingsgevoelig te maken. Bovendien vergt het afstemmen van de mobiliteitsdivisie op toekomstige gebieden zoals elektromobiliteit, geautomatiseerd rijden of de toekomstige elektronica-architectuur enorme voorinvesteringen, voegde hij eraan toe. “In deze ingrijpende transformatie wordt 2021 een zeer belangrijk en uitdagend jaar voor ons.”

De omzet van de Bosch Group bedroeg in 2020 71,5 miljard euro. Als gevolg van de pandemie lag deze 6,4 procent onder het niveau van vorig jaar, of 4,3 procent na correctie voor wisselkoerseffecten. Het bedrijf genereerde een bedrijfsresultaat (operationele EBIT, gecorrigeerd voor effecten van aankoopprijstoewizingen voor Automotive Steering en BSH-Hausgeräte) van 2,0 miljard euro. De operationele EBIT-marge bedroeg 2,8 procent. “Een betere verkoop in de tweede helft van het jaar en aanzienlijke kostenbesparingen hielpen om de gevolgen van de pandemie op te vangen”, verklaarde Asenkerschbaumer. De solvabiliteitsratio blijft op een hoog niveau van 44 procent, terwijl de vrije cashflow een recordniveau van 5,1 miljard euro bereikte. De CFO ziet het bedrijf in een bevredigende liquiditeitssituatie en benadrukte: “Bosch beschikt nog steeds over een gezonde financiële structuur waardoor het zich kan concentreren op domeinen die ook in de toekomst van belang zijn. “

De brede positionering van de Bosch Group werd in 2020 opnieuw gerechtvaardigd door het in evenwicht houden van verschillende zakelijke ontwikkelingen. In de bedrijfssector Mobility Solutions ontwikkelde de omzet zich beter dan de markt. Met 42,1 miljard euro lag de omzet 10 procent lager dan het jaar voordien. De wereldwijde autoproductie daalde in dezelfde periode met 16 procent. Na correctie voor wisselkoerseffecten bedroeg de daling 8,2 procent. De operationele EBIT-marge was min 1,3 procent en werd ook beïnvloed door een herschikking van de activiteiten. In de sector Industrial Technology bereikte de omzet 5,1 miljard euro. Omdat de markt al vóór de coronapandemie achteruitging, daalde de omzet met 17 procent1, of 15 procent na correctie voor wisselkoerseffecten. De EBIT-marge was lager dan vorig jaar en bedroeg 4,7 procent. In de bedrijfssector Consumer Goods nam de vraag naar huishoudelijke apparaten en elektrisch gereedschap tijdens de pandemie aanzienlijk toe. De omzet steeg met 5,1 procent tot 18,7 miljard euro. Na correctie voor wisselkoerseffecten bedroeg de stijging 8,4 procent. De bedrijfswinst bereikte een piek van 11,5 procent. In de bedrijfssector Energy and Building Technology daalde de omzet met 2,7 procent, of 0,8 procent na correctie voor wisselkoerseffecten. Met een omzet van 5,5 miljard euro bedroeg de EBIT-marge 4,6 procent.

In Europa lag de omzet over het hele jaar met 38,0 miljard euro 5,1 procent onder die van vorig jaar, of 3,7 procent na correctie voor wisselkoerseffecten. In Noord-Amerika bedroeg de omzet 10,7 miljard euro, een daling van 15,5 procent. Na correctie voor wisselkoerseffecten komt dit overeen met 12,8 procent. In Zuid-Amerika hadden de wisselkoerseffecten een bijzonder grote invloed op de omzet. De omzet van 1,1 miljard euro lag 22,3 procent onder die van vorig jaar, maar na correctie voor wisselkoerseffecten daalde de omzet met slechts 0,2 procent. In Azië-Pacific, met inbegrip van andere regio’s, heeft het vroege en sterke marktherstel in China de gevolgen van de coronapandemie opgevangen. De omzet van 21,7 miljard euro daalde slechts licht met 2,6 procent, of met amper 0,7 procent na correctie voor wisselkoerseffecten.

Volgens Denner zal de transformatie bij Bosch enerzijds banen kosten, maar anderzijds ook nieuwe perspectieven openen voor de medewerkers. Zo gebruikt Bosch in zijn belangrijkste fabrieken vaardigheden uit de ontwikkeling en productie van benzine- en dieselsystemen voor nieuwe technologieën zoals brandstofcellen. “Meer dan de helft van de banen voor elektromobiliteit hebben we al ingevuld met medewerkers uit de verbrandingsmotorenbranche”, aldus de CEO van Bosch. Daarnaast is een bedrijfsbemiddelingsplatform gecreëerd om functies in toekomstige vakgebieden op korte termijn met specialisten te kunnen invullen. Bosch boekt ook vooruitgang op het gebied van digitale opleidingen: sinds begin 2020 heeft het bedrijf meer dan 400.000 hits geregistreerd op zijn interne leerplatform. In 2020 vonden meer dan een op de drie opleidingen online plaats, en dit cijfer zal tegen 2023 stijgen tot een op twee.

Op 31 december 2020 had de Bosch Group wereldwijd ongeveer 395.000 medewerkers in dienst. Dat zijn ongeveer 3.100 medewerkers of ongeveer één procent minder dan vorig jaar. Het aantal medewerkers daalde vooral in Azië-Pacific. In Duitsland bleef het aantal medewerkers met 131.800 grotendeels stabiel. Tegelijkertijd is het aantal onderzoekers en ontwikkelaars wereldwijd met ongeveer 600 toegenomen tot circa 73.200. Ook het aantal softwareontwikkelaars groeide met ruim 10 procent tot ongeveer 34.000.