De Pen | Bram Pauwels, coöperatie Beauvent

Een warmtenet in dé stad aan zee

We halen aardgas uit de grond in pakweg Qatar, maken het vloeibaar en brengen het naar hier om het opnieuw te vervluchtigen en in het gasnet te pompen. Ondertussen blazen we miljoenen kilowatturen restwarmte van industrie, afvalverbrandingsovens en elektriciteitscentrales zomaar de lucht in. Vanuit die ongerijmdheid begonnen we bij BeauVent half 2015 aan de ontwikkeling van een warmtenet in Oostende.

Voorheen lag onze focus vooral op zonne-energie en windprojecten. We hadden ook al geïnvesteerd in warmtekrachtkoppeling, maar het enorme potentieel van restwarmte voor een duurzamere warmtevoorziening lag nog niet op onze tekentafel. Nu wel, en dat strookt met wat de burgercoöperatie BeauVent is: meer dan 4000 vennoten, allemaal kleine spaarders, die samen investeren in energie-efficiëntie en hernieuwbare energie.

De kaarten voor een warmtenet in Oostende lagen goed. Een studie van de POM West-Vlaanderen uit 2013 bevestigde het potentieel, er waren voldoende restwarmtebronnen, het stadsbestuur was vragende partij, er waren grote warmte-afnemers in de buurt en er was een drive! Na 2 jaar van projectontwikkeling, vergunningen aanvragen, contracten afsluiten met warmtebronnen en warmteklanten begonnen we in oktober 2017 met de aanleg. Sinds februari 2019 stoken we de eerste 4 kilometer leidingen warm en leveren we de eerste warmte vanuit de afvalenergiecentrale van IVOO aan Daikin. Later volgen nog bedrijven en kmo’s op het Plassendale-industrieterrein en het AZ Damiaan.

Het was een meevaller dat ons plan bij toenmalig Vlaams minister van Energie Bart Tommelein meteen in goede aarde viel. Als Oostendenaar kende hij de verschillende wijken en nieuwe ontwikkelingen. Hij begreep dat de bestaande steun niet geschikt was voor de uitbouw van een stadsbreed warmtenet. Eind september 2018 besliste de Vlaamse regering dat warmtenet Oostende ruim 11 miljoen euro steun zou krijgen voor de verdere uitrol in de komende jaren. Een gelijkaardig project werd ondersteund in Antwerpen. Het is natuurlijk jammer dat subsidie nodig is voor iets vanzelfsprekends als het nuttig gebruik van warmte die anders verloren gaat. Daartegenover staat een investering van meer dan 40 miljoen euro. We werken zoveel mogelijk met Vlaamse aannemers en installateurs om hier een markt rond warmtenetten mee op gang te trekken!

Wij zijn nog een aantal jaren zoet met de verdere uitbouw van warmtenet Oostende. Onze plannen reiken letterlijk tot aan de zee, tot in het centrum van Oostende. Dat brengt ook hinder, maar die proberen we tot het minimum te beperken. Onlangs lieten we bijvoorbeeld onze werken in de Konterdamkaai samenvallen met het plaatsen van ondergrondse hoogspanningskabels door Elia. Zo moest de straat maar één keer afgesloten worden voor 2 werven.

Voor de warmtelevering aan particulieren kijken we vooral naar bestaande appartementsgebouwen met centrale stookplaatsen om meerdere klanten te bedienen via één aansluiting. Nieuwbouw komt ook in aanmerking, maar individuele woningen hebben doorgaans een te grote aansluitkost in verhouding tot het verbruik. Een premie zoals voor warmtepompen of zonneboilers kan hier helpen.

Wij willen alvast Oostende van het gas afhelpen. Door een warmtenet met restwarmte uit te bouwen, verminderen we de CO₂-uitstoot van de stad. Leve de frisse zeelucht!