NLFR

Vakblad over installatietechniek, hvac, sanitair en elektriciteit
“Geef de warmtepomp ademruimte. Stop met elektriciteit duur en gas goedkoop te maken”
Jeroen Fonteyn

“Geef de warmtepomp ademruimte. Stop met elektriciteit duur en gas goedkoop te maken”

Om ons gebouwenpark te verduurzamen, moet ons land de komende jaren inzetten op de grootschalige uitrol van warmtepompen. Energyville spreekt de ambitie uit van 1,5 miljoen warmtepompen tegen 2030. Vorig jaar werden er slechts 30.000 geplaatst. Los van de technische en logistieke opgave, is het belangrijk dat de beleidscontext goed zit voor een dergelijke opschaling. Zo is in ons belastingsysteem een trendbreuk nodig om de fiscaliteit te vergroenen en de shift naar duurzaam elektrisch verwarmen te stimuleren. 

Vergelijken we eerst even met de situatie in Nederland. Daar moeten vanaf 2026 alle woningen waarvan de cv-ketel vervangen wordt, verplicht een (hybride) warmtepomp plaatsen. Dat is haalbaar voor de burger, want in Nederland is er slechts een beperkt prijsverschil tussen gas en elektriciteit waardoor de warmtepomp zich steeds terugverdient. 

In ons land maken we daarentegen gas nog steeds goedkoop en elektriciteit duur. Hier betalen we vooral veel belastingen en heffingen op elektriciteit, waardoor onze stroom in verhouding tot gas een stuk duurder is. Zo was stroom hier voor de energiecrisis 4,8 keer duurder dan gas. Tijdens de energiepiek werd deze verhouding gereduceerd tot een factor 2,5, maar door de dalende prijzen verschuift de verhouding weer in het nadeel van de warmtepomp. Zowel de federale als de Vlaamse Overheid hebben hefbomen in hand om het prijsverschil te verkleinen, maar een kentering lijkt niet meteen in zicht. 

Het voorstel van de huidige federale regering om de energiebelastingen te hervormen, is exemplarisch voor het gebrek aan langetermijnbeleid. In dit nieuwe voorstel wordt het verlaagde btw-tarief op energie van 6 procent (in plaats van 21 procent) permanent en komen er accijnzen. Minister van Financiën Vincent Van Peteghem rekende voor dat de gasfactuur daardoor met tientallen ­euro’s per maand zal verminderen in vergelijking met het oude systeem. De hervorming wordt verkocht als een sociale, ecologische maatregel die ook nog eens budgetneutraal is.

Maar van verduurzaming en ondersteuning van de de energietransitie is weinig sprake. Het nieuwe accijnstarief op elektriciteit is veel hoger dan dat op gas, en er is geen systeem om dat structureel te corrigeren. Alleen bij ­lage gasprijzen treedt een ‘omgekeerde’ cliquet in werking, met een ­beperkte lasten­verhoging tot gevolg. Omdat er een ­‘basisverbruik’ is voor zowel voor gas als elektriciteit, krijgen gebruikers van fossiele verwarming een dubbel voordeel ten opzichte van wie verwarmt met elektriciteit. Het voorstel tot accijns­hervorming is daarom in zijn huidige vorm een ­gemiste kans.

De oproer over het snel terugschroeven van de btw-korting is verontrustend en symptomatisch voor het ­beleid. Als de federale regering het in een ­context van forse prijsdalingen niet aandurft om een al bij al zeer beperkte accijns in te voeren op gas, hoe zal ze dan ooit een taxshift van elektriciteit naar gas en mazout verwezenlijken? Waarom zouden we op elektriciteit accijnzen invoeren die we binnenkort willen verlagen?

Willen we de energietransitie versnellen en de doelstelling halen van 1,5 miljoen warmtepompen tegen 2030, dan moet de warmtepomp een haalbare kaart worden voor iedereen. Een trendbreuk is nodig: onze regeringen moeten samenwerken om het prijsverschil tussen gas en elektriciteit te verkleinen. De taxshift van elektriciteit naar ­fossiel moet nu van start gaan.  

Jeroen Fonteyn
Projectmanager duurzaam bouwen en energie bij Bond Beter Leefmilieu

"*" geeft vereiste velden aan

Stuur ons een bericht

Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.

Wij gebruiken cookies. Daarmee analyseren we het gebruik van de website en verbeteren we het gebruiksgemak.

Details