NLFR

Vakblad over installatietechniek, hvac, sanitair en elektriciteit
Het hoge potentieel van gelijkspanning
Peter Van Hout, Research-Project Engineer Energy bij UCLL: ‘AC kennen we, want dat is wat er uit onze stopcontacten komt. Maar enkele jaren ben ik me beginnen afvragen of dat allemaal wel klopt?’

Het hoge potentieel van gelijkspanning

Met verregaande implicaties, want volgens UCLL kan een wereldwijde switch van AC naar DC behoorlijk interessant zijn.

Het onderzoek naar DC-technologie maakt deel uit van het Interreg ENLEB-project. “Met dit project willen we mensen een menukaart aanbieden, met daarop de mogelijkheden die hedendaagse technieken kunnen bieden op vlak van energie­zuinig bouwen en verbouwen. DC-technologie kan ook een steentje bijdragen”, zegt Peter Van Hout, Research-Project Engineer Energy bij UCLL. “AC kennen we, want dat is wat er uit onze stop­contacten komt. Maar enkele jaren ben ik me ­beginnen afvragen of dat allemaal wel klopt? Want eigenlijk bestaat onze wereld veel meer uit ‘DC’ dan je zou denken: van zonnepanelen over smartphone tot elektrische wagens.”

The Current War

Allereerst een woordje geschiedenis. De kwestie ‘AC of DC?’ kent zijn wortels in een fascinerende strijd tussen twee wetenschappers, eind 19de eeuw: Thomas Edison en Nikola Tesla. Het boeiende verhaal mondde enkele jaren geleden uit in de Hollywoodfilm ‘The Current War’. “Elektriciteit bestond al langer, maar de kunst was: hoe krijg je die stroom bij de mensen? Transport van elektriciteit over duizenden kilometers was geen sinecure”, vertelt Van Hout. “Edison was de eerste om een distributienet op DC te maken. Maar hij beschikte niet om de energie op te transformeren. Zijn 110V volstond niet om lange leidingen te maken. Edison moest dus veel energiecentrales op enkele kilometers van elkaar bouwen, wat natuurlijk een dure en onhaalbare oplossing was.” 

Nikola Tesla won de strijd toen hij AC-machines ontwikkelde, vervolgt Van Hout: “Het optransformeren van AC was destijds heel eenvoudig – we kennen dat principe vandaag nog onder de naam ‘transfo’ – en dus kon Tesla zijn stroom gemakkelijk optransformeren tot duizenden volt, wat transport over langere afstanden mogelijk maakte. Zijn AC- of wisselspanningsnet is uiteindelijk over de hele wereld ingeburgerd geraakt.” 

De switch naar DC maakt voor Van Hout deel uit van een ambitieuze toekomstvisie op energie en kan ons helpen in het spreiden van energieverbruik in een wereld die steeds meer geëlektrificeerd is.

‘Alles is voorhanden’

Dat ons distributienet vandaag de dag is opgebouwd uit AC, is historisch gegroeid. “Vandaag de dag is het optransformeren van DC geen enkel probleem meer. Maar het AC-distributienet is een instituut, verweven over de hele wereld. En het bouwen van nieuwe infrastructuur is kostelijk”, zegt Van Hout. Toch is het niet onmogelijk: “We zouden de bestaande infrastructuur kunnen hergebruiken. Alles is voorhanden: de technologie, het materiaal en de mensen. Het enige wat nog nodig is, zijn internationale afspraken op vlak van regelgeving, een mentaliteitswijziging. Zowel bij de gewone burgers als de beleidsmakers.” Al is er ook nog wat Van Hout het ‘kip of het ei’-probleem noemt. “Je kan wel nieuwbouwwijken van DC voorzien, maar wat als er bijvoorbeeld nog geen koelkast bestaat die op DC werkt? Maar dat is vooral een praktisch bezwaar.”

Dan rest er ook nog de vraag: waarom zouden we moeten omschakelen naar AC? Volgens Van Hout zijn er enkele grote voordelen aan verbonden. Energie-efficiëntie is er één van, vertelt Van Hout: “Nu wordt DC-stroom, bijvoorbeeld van zonne­panelen, heel vaak met een omvormer omgezet naar AC, en dan mogelijk opnieuw naar DC, als je bijvoorbeeld een tv hebt die op DC werkt. Dat zijn heel wat conversiestappen, en elke conversie gaat gepaard met verlies.” Ook het transport van de energie zou goedkoper verlopen: “Je kan besparen op grondstoffen en materiaal, want voor het transport van DC-stroom zijn minder dikke koperen kabels nodig.”

Mobiele DC-unit

Met een speciaal ontwikkelde mobiele DC-unit wil UCLL mensen laten proeven van DC, en zo ook het verschil tussen AC en DC te demonstreren. “Het toestel op zichzelf vertelt niet zoveel. Je moet vooral het verhaal errond erbij vertellen”, aldus Van Hout. “Voor de eindgebruiker verandert er niets. Hij zal hoogstens een nieuw stopcontact krijgen. Terzelfdertijd kan een switch naar DC de gebruiker aanzetten om rationeler na te denken over energie. Voor installateurs zijn er opleidingen nodig, omdat het werken met DC in de praktijk toch wat verschilt van AC.” 

De switch naar DC maakt voor Van Hout deel uit van een ambitieuze toekomstvisie op energie en kan ons helpen in het spreiden van energieverbruik in een wereld die steeds meer geëlektrificeerd is. Het is voor de onderzoeker het startpunt van een mooie droom: “In de toekomst zullen er misschien leidingen komen die DC-stroom rechtstreeks vanuit zonnepanelen in Marokko naar de andere kant van de wereld zullen transporteren. Een hogere bevoorradingszekerheid, energie over heel de wereld en een verhoogde verbinding met elkaar. Dat lijkt ons een interessant verhaal”, besluit hij.

Peter Van Hout voert dit onderzoek uit vanuit het expertisecentrum Sustainable Resources van UCLL Research & Expertise.   

"*" geeft vereiste velden aan

Stuur ons een bericht

Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.

Wij gebruiken cookies. Daarmee analyseren we het gebruik van de website en verbeteren we het gebruiksgemak.

Details