Het succesrecept voor de warmtepomp: hybride systemen en aandacht voor akoestiek

De verschillende overheden in dit land hebben beslist om tegen 2030 een pak minder CO2 uit te stoten. Ook de beslissing om meer en meer fossiele brandstoffen te bannen voor de verwarming van woongebouwen, is genomen. Dat hernieuwbare energie de toekomst is en dat warmtepompen hierin een belangrijke plaats zullen innemen staat buiten kijf. Vooraleer het zover is moeten er echter nog een paar belangrijke hindernissen genomen worden. Als we onze huizen gaan verwarmen met een warmtepomp zal de geluidsproductie ervan een belangrijke rol beginnen spelen. En hoe gaan we een warmtepomp dimensioneren in een renovatieproject waar er een grotere warmtebehoefte bestaat dan in nieuwbouwwoningen? En kan ons elektriciteitsnet al die warmtepompen wel aan? Allemaal vragen waarop Joost Berckx antwoorden tracht te geven in onderstaand artikel.

Buderus, onderdeel van Bosch Thermotechnology, is een grote internationale speler in de ver­warmings­sector die elk jaar meer dan 1000 patenten aanvraagt.

Op gebied van technologische innovatie is Buderus bijgevolg de ideale gesprekspartner. Warmtepompen halen een groot deel van hun energie uit de ondergrond of uit de buitenlucht. Deze energie is gratis en hernieuwbaar. Toch verbruikt een warmtepomp nog altijd een deel elektriciteit om de compressor en andere elektrische componenten aan te drijven. Elektri­citeit opwekken via de PV-installatie op het dak is een optie. PV-installaties produceren echter heel veel elektriciteit in de zomer, wanneer we die dus niet echt nodig hebben. Wanneer we onze woning willen verwarmen in de winter en we elektriciteit nodig hebben om onze warmtepomp aan te drijven, is het rendement van diezelfde PV-installatie eerder laag.

Joost Berckx, Product Manager bij Buderus: “In het verleden werd dit gecompenseerd door de terugdraaiende teller, maar dat kan nu in de meeste gevallen niet meer. De overheid moet stappen onder­nemen om de warmtepomp interessanter te maken. Eén van de maatregelen zou kunnen zijn om de elektriciteitsfactuur met 6% BTW te belasten en om allerlei extra heffingen uit de factuur te halen. Op technologisch vlak is de sector en met name Buderus er klaar voor. Onze warmtepomptoestellen kunnen op allerlei manieren samenwerken met slimme meters, PV-installaties, enz.”

Strikt genomen bestaan er twee verschillende soorten warmtepompen. Enerzijds zijn er de zo­genaamde bodem-waterwarmtepompen, die de energie van de bodem gebruiken om een woning te verwarmen of van sanitair warm water te voorzien. Het toestel wordt binnen geplaatst en kan dus in principe alleen voor de gebruiker geluidsoverlast veroorzaken. Omdat er ook boringen moeten gebeuren in de ondergrond is het prijskaartje voor dit type warmtepomp gevoelig hoger en dus niet weggelegd voor elke bouwheer. 

Anderzijds zijn er de lucht-waterwarmtepompen die de energie van de buitenlucht benutten om de woning te voorzien van warmte voor verwarming en sanitair warm water. Deze toestellen gebruiken een ventilator om lucht over een warmtewisselaar te laten stromen en staan in de meeste gevallen buiten. “De ventilator produceert lawaai en het is dus belangrijk om vooraf te bepalen waar de buiteneenheid van de warmtepomp kan geplaatst worden zonder voor overlast te zorgen. Onze specialisten helpen u hiermee graag verder”, zegt Berckx. 

“Voor alle Buderus warmtepompen kan er geopteerd worden om de zogenaamde ‘stille modus’ in te schakelen. De warmtepomp zal dan tussen 22.00 en 6.00 uur ongeveer 3 dB minder geluid maken. Gevoelsmatig komt dit overeen met een halvering van het geluid”, gaat Berckx verder. “Kan de buiteneenheid niet optimaal geplaatst worden en is er mogelijk overlast voor de buren, dan kan men altijd opteren voor de nieuwe WLW196i AR + monobloc. Dit fluisterstille toestel slaagt er in om het maximaal geproduceerde geluid van de buiteneenheid op een paar meter afstand al onder de wettelijke maximale geluidsdruk te krijgen. Uiteraard in combinatie met een zeer mooi design, sublieme prestaties en een optimaal gebruikscomfort.”

Met de steile klimaatambities van de verschillende overheden, dienen er zich kansen aan op de markt van de warmtepompen. Buderus is klaar om aan de vraag te beantwoorden. Toch blijft Joost Berckx realistisch. “Om aan de doelstellingen te voldoen, zouden we in Vlaanderen jaarlijks rond de 300.000 woningen ingrijpend moeten renoveren. Als u weet dat er op dit moment jaarlijks minder dan 30.000 nieuwbouwwoningen neergezet worden, lijkt dat een onmogelijke opgave. Daarom is het in heel wat gevallen een realistischer keuze om voor hybride verwarming te kiezen.” 

In zo’n hybride systeem dekt de warmtepomp de basislast van de warmtevraag. Sterke pieken worden dan opgevangen door een externe gasketel. Berckx: “In 97 procent van de gevallen zal de warmtepomp volstaan om aan de warmtevraag te voldoen. De warmtepomp stuurt de regeling en zorgt ervoor dat de gasketel niet draait als dat niet nodig is. Op die manier kan men de warmtepomp introduceren in heel wat woningen zonder dat de eigenaar een totaalrenovatie van zijn pand moet bekostigen.”

Als multitechnologische verwarmingsspecialist, met zowel stookolie- en gasketels als warmte­pompen in het uitgebreide assortiment, is Buderus goed geplaatst om mee na te denken over hybride toepassingen. “Al onze lucht-warmtepompen, of het nu gaat om een split-toestel of een monobloc, kunnen in een hybride opstelling geplaatst worden. Wij kunnen de warmtepomp combineren met elke ketel uit het Buderus-gamma of zelfs met een ketel van een andere fabrikant, ongeacht het bouwjaar”, met een maximum vermogen van 25 kW, zegt Joost Berckx.

De intelligente regeling van de warmtepomp kiest dan de goedkoopste manier van verwarmen in combinatie met het nodige gebruikscomfort want zowel de warmtepomp als de ketel kunnen modulerend aangestuurd worden. De warmte­pomp of de ketel kunnen elk apart instaan voor de warmtevraag. Het kan echter ook gebeuren dat de warmtepomp en de ketel samen instaan voor de warmtevraag.