Van geothermische energieopslag tot energy as a service

2030 en 2050 lijken nog veraf, maar in het kader van de duurzame energietransitie staan deze belangrijke mijlpalen gelijk aan morgen en overmorgen. Ondiepe geothermie is een van de technologieën die een cruciale rol speelt in de queeste naar energieneutraliteit. Toen ruim twintig jaar geleden onderzoek werd gedaan naar de haalbaarheid en het potentieel van geothermische energieopslag in Vlaanderen, voerde IFTech de ontwerp- en haalbaarheidsstudies uit. Anno 2021 is de Limburgse onderneming geëvolueerd naar een Design-, Build- & Maintain-aanpak met langdurige prestatiegaranties en biedt ze desgewenst ook een vooruitstrevende ‘energy as a service’-formule aan. Directeur Raf Schildermans verschaft ons tekst en uitleg. “Als we tegen 2050 energieneutraal willen worden, moeten we ondiepe geothermie dringend versneld beginnen uitrollen.”

Toen geothermische energieopslag in navolging van de steile opmars in Nederland rond de eeuw­wisse­ling de kop opstak in onze contreien, zat IFTech al meteen op de eerste rij. Het bedrijf werd in 2000 op­gericht en voerde een tiental jaar haal­baar­heids- en ontwerp­studies uit. “Daarmee schepten we logischer­wijs heel wat ver­wachtingen op het vlak van rendement, opbrengst en betrouw­baarheid”, zegt Raf. “We beseften echter dat we in eigen beheer geo­thermische systemen moesten reali­seren als we ze ook effectief wilden waar­ma­ken en onze opgebouwde expertise wilde n laten renderen . 
 Zeker in het geval van omvang­rijke geothermische energie­centrales, waarbij een BEO-veld of een KWO-installatie gekoppeld wordt aan groot­schalige warmte­pompen, moet je uiteen­lopende technieken en specialisaties (zoals boringen, warmte­pompen, regeling en sturing) bij elkaar puzzelen tot één geolied geheel. Als je dan niet kan terug­vallen op één partij die alles over­schouwt, is het zeer moeilijk om een optimale performantie te garanderen. Van­daar dat we zijn geëvolueerd naar een Design-, Build- & Maintain-aanpak, gekoppeld aan lang­durige prestatiegaranties (lees: de gevraagde ver­mogens en temperaturen worden geleverd aan de afgesproken elektrische verbruiken), zodat we geïntegreerde totaal­concepten kunnen aan­bieden waarbij we alles van a tot z in goede banen leiden. ”

Intussen gaat IFTech zelfs nog een stuk verder dan het DBM-verhaal. In 2019 introduceerde het immers een vooruitstrevend energy as a service-concept. “Met onze prestatiegaranties konden we heel wat geïnteresseerde bouwheren warm maken voor onze geothermische energiecentrales, maar we merkten dat er sprake bleef van een investeringsdrempel”, legt Raf uit. “Dat bracht ons op het idee om onze projecten desgewenst te koppelen aan een financieel plan, waarbij wij mee investeren in de realisatie van de energiecentrale, in ruil voor een langdurig contract voor energie­levering. Daarbij garanderen we klanten een vaste prijs voor verwarming, koeling en het volledige onder­houd, in combinatie met een gespreid afbetalings­­plan voor de installatie. We blijven in eerste instantie een ontwerper-bouwer van geothermische energiecentrales en hebben dus niet zozeer de ambitie om een ESCO-bedrijf te worden, maar kunnen dus ook een financiële kapstok aanbieden als klanten daar nood aan hebben. Dat is voor ons geen ‘businessmodel an sich’, maar eerder een manier om de technologie versneld te implementeren.”

Dit laatste lijkt zijn vruchten af te werpen, want het is zonne­klaar dat geothermische energie­opslag intussen ‘mainstream’ is. Niet enkel bij de bouw van zieken­huizen, woonzorg­centra of kantoor­gebouwen, maar ook in residentiële ontwikkelingen, merkt Raf: “Denk aan prestige­projecten zoals Turnova in Turnhout, Gare Maritime in Brussel of Quartier Bleu in Hasselt, waar­bij heel wat woon­eenheden en commerciële ruimtes zijn aangesloten op een ‘neutraal net’ dat vraagprofielverschillen op de meest efficiënte manier uitvlakt. Woon­eenheden hebben vooral verwarming en sanitair warm water nodig, terwijl commerciële ruimtes van nature meer nood hebben aan koeling. Het bijbehorende KWO-systeem zal de nettovraag in het gebouw dekken door de benodigde verwarming of koeling op een optimale manier op te wekken (lees: met een minimaal verbruik van primaire energie) en te verdelen. Aangezien we erg gestan­daardi­seerd en geïntegreerd werken, kunnen we heel wat techno­logie bundelen in één package­module, waardoor we ook probleem­loos buiten­landse realisaties aankunnen. Zo hebben we al verschillende projecten uitgevoerd in het Verenigd Koninkrijk, waar­onder het Royal Liverpool University Hospital. Ook daar is ondiepe geothermie een van de grote speerpunten om tegen 2050 energie­neutraal te worden. Kortom: de toekomst van geothermische energie­opslag oogt zeer veelbelovend!”