Vier cruciale fases in het beheer van brandveiligheidssystemen

Brandveiligheidssystemen zijn niet meer weg te denken uit bedrijfsgebouwen. Toch wordt nog steeds louter aan conformiteit gedacht en te weinig aan efficiënte brandbeveiliging op maat van het gebouw en de sector. FireForum vzw wil de aandacht vestigen op een goed beheer van deze systemen. Vanaf het ontwerp tot de uitvoering en het gebruik. Senior Expert Fire Safety Bart Vanbever neemt ons mee richting een goed beheer, doorheen vier ‘etappes’: het ontwerp, de realisatie, het gebruik en eventuele wijzigingen.

“Je zou ervan versteld staan hoe het beheer van de brandveiligheidssystemen soms fout loopt binnen bedrijven”, begint Vanbever zijn verhaal. “We kennen gevallen waar de systemen na een aantal maanden gewoon uitgeschakeld worden. Nochtans is een goed beheer belangrijk om investeringen te beschermen, recht­streeks door de systemen goed te benutten en onrecht­streeks als bescherming van de infra­structuur, de mensen en de continuïteit van de bedrijfsvoering.” Jaarlijks wordt naar schatting vier procent van de industriële vestigingen gecon­fronteerd met een brand. Die statistiek omvat uiteraard ook heel wat kleine incidenten, maar toont de relevantie en het belang van betrouwbare en goede brandveiligheid.

Eens een gebouw in gebruik is, zijn er heel wat aandachtspunten. Toch zitten de pijnpunten vaak nog veel vroeger in het proces. Hoe beter over de brandbeveiliging wordt nagedacht en hoe vroeger in het ontwerp de systemen geïntegreerd, hoe beter het resultaat. Zowel op budgettair vlak als qua werking. Alles begint bij het in kaart brengen van de specifieke noden. Vanbever: “Voor een unieke productiesite is continuïteit bijvoorbeeld een grotere prioriteit dan voor een onderneming die op tien verschillende locaties produceert. Data die enkel on-site opgeslagen wordt, moet beter beschermd zijn dan gegevens waarvan off-site een back-up is. In de ontwerpfase draait het dus in de eerste plaats om praktische vragen en bedrijfsspecifieke scenario’s. Die prioriteitenlijst leidt, samen met een brandrisicoanalyse, tot gerichte keuzes van systemen en producten.”

Nog te vaak staat in een lastenboek enkel conformiteit aan een bepaalde norm vermeld als richtlijn, maar dat is onvoldoende, benadrukt Bart Vanbever. “Zo kan je twee totaal verschillende wagens hebben die gehomologeerd zijn, maar de ene is geschikt om offroad te rijden, terwijl de andere het best dienstdoet binnen het stadscentrum. Conform de wegcode staat dus niet noodzakelijk gelijk aan geschikt voor jouw specifieke noden. Brandveiligheid vertoont hier veel paralellen mee.”

Eens de juiste systemen geselecteerd, komt het erop aan ze ook correct te installeren en in dienst te stellen. Daarbij is het aangeraden een specialist ter zake onder de arm te nemen. Met FiSQ heeft FireForum zijn eigen onafhankelijk kwaliteits­certificaat. Een professional met FiSQ-erkenning legt de nodige expertise aan de dag om de implementatie van brand­beveiligings­systemen vlot en correct te helpen verlopen. De groei in het segment smart buildings en steeds complexere technologie maken de meerwaarde van een expert stilaan onmisbaar.

“In een slim gebouw sturen diverse systemen elkaar aan. Wat met aspect A gebeurt, zet bijvoorbeeld een interactie in gang met aspect B. Ook daarop moeten we anticiperen bij de installatie van de brandbeveiliging”, legt Vanbever uit. “Daar niet of onvoldoende op participeren, kan in de praktijk grote gevolgen hebben. Denk aan voorbeelden zoals een compartiment dat automatisch moet afsluiten als de branddetectie een signaal geeft, maar de branddeuren van een ander compartiment sluiten. De brand verspreidt zich dan naar andere compartimenten in het gebouw, ondanks de brandbeveiligings­systemen. Om dergelijke fouten uit te sluiten, is een uitgebreide testing van de installatie cruciaal. Bij de controle een keuringsinstelling aanspreken voor alle systemen, in plaats van voor elk deelsysteem apart, kan al veel problemen voor­komen.” Ook tijdens het bouwproces is brand­veiligheid een belangrijk aandachtspunt. Een goede voorbereiding maakt het verschil.  

Alles is opgeleverd, gecontroleerd en klaar voor gebruik? Dan ben je in orde. Toch? “Ja, op voorwaarde dat je de goede werking controleert en bestendigt”, benadrukt Bart Vanbever. “Met je auto is het ook zo. Als eigenaar van een wagen ga je geregeld na of er geen problemen zijn aan de hand van het verklikkerlampje. En zonder een regel­matig onderhoud en een periodieke keuring blijf je niet rond­rijden op de open­bare weg. Verificatie, onder­houd en controle zijn even­goed onmisbaar voor brand­veiligheids­systemen in gebouwen.” Breekt, ondanks al je voor­bereidingen en nauw­gezette op­volging, toch brand uit? Dan ligt er het best een draai­boek klaar voor tijdens en na de brand. Van evacuatie en heldere verdeling van de rollen tot de crisis­communicatie en de herstelfase.

En dan is er nog één belangrijk advies dat Vanbever ons wil meegeven: herbekijk je brand­beheer­systemen wanneer er wijzigingen gebeuren aan je gebouw, de indeling van je ruimtes, producten die je stockeert of het gebouw­gebruik. “Om je gebouw doeltreffend te blijven beschermen, is het soms nodig enkele detectoren te ver­plaatsen, toe te voegen of de RWA te her­bekijken. De kans dat je ooit wijzigingen in je gebouw doet, is nu een­maal groot. Een gebouw leeft en de veiligheids­systemen moeten dat dus ook doen. FireForum staat steeds paraat om je de juiste weg te wijzen doorheen dit proces.”    

Fireforum Congres diept thema verder uit

Het Fireforum Congres 2022 gaat door op 25 oktober en zoomt verder in op het goede beheer van brandveiligheidssystemen. Met een mix aan wetenschappelijke studies, specifieke toepassingen en leerrijke netwerkmomenten is het een niet te missen afspraak voor professionals uit de sector. Alle info en de inschrijflink vind je via fireforum.be.