WKK-ontmoetingsdag | Leuven – Warmtekrachtkoppeling belangrijk voor de bevoorradingszekerheid

Met meer dan 300 deelnemers was het over de koppen lopen tijdens de jongste WKK-ontmoetingsdag in de Brabanthallen in Leuven. Voor organisator COGEN een uitstekende gelegenheid om de balans op te maken rond warmtekrachtkoppeling (WKK) in Vlaanderen, en een blik op de toekomst te werken.

Jean-Pierre Boydens mocht namens COGEN Vlaanderen de spits afbijten en het Belgische WKK-landschap in kaart brengen. En dat oogt rooskleurig: met 2.700 MW is het door WKK opgestelde elektrisch vermogen ongeveer even hoog als dat van de vier kernreactoren van Doel. Tegen 2030 is er een potentieel van nog eens 1.000 MW dat ontplooid kan worden.

Hoewel het opgestelde vermogen niet zo sterk meer toeneemt – de meeste grote industriebedrijven doen intussen al beroep op WKK – stijgt het aantal WKK-centrales wel sterk. (beeld: Eoly)

Bevoorradingszekerheid
Voor COGEN moet er dus rekening gehouden worden met WKK als het gaat over de bevoorradingszekerheid. “Indien de kerncentrales zouden sluiten, wordt er gesproken over nieuwe klassieke gascentrales. Maar ook WKK moet een deel van de oplossing zijn, zeker als er ook sprake is van een warmtevraag”, aldus Boydens.

Hoewel het opgestelde vermogen niet zo sterk meer toeneemt – de meeste grote industriebedrijven doen intussen al beroep op WKK – stijgt het aantal WKK-installaties wel sterk. Vele kleintjes maken één groot, en dat is steeds vaker ook in de WKK-wereld het geval. WKK evolueert bovendien steeds meer in de richting van kleinere vermogens (zie ook het artikel over micro-WKK’s elders in dit magazine).

Daarnaast stelt COGEN vast dat WKK steeds flexibeler gebruikt wordt. Een WKK-installatie hoeft niet meer continu te draaien. Zo merkt COGEN bijvoorbeeld, onder andere in de tuinbouwsector, dat WKK’s met grote vermogens altijd worden opgesteld in combinatie met thermische buffers. Zo kunnen bedrijven inspelen op de noden van het moment in het elektriciteitsnet, en is WKK een interessante aanvulling op hernieuwbare energie (vooral wanneer deze niet beschikbaar is).

Ook de evolutie naar vergroening van WKK’s zet zich met rasse schreden voort. Want een WKK draait doorgaans op aardgas en dus op een fossiele brandstof. Biobrandstof op basis van biogas kan hierin een oplossing bieden. De opening van de eerste GFT-vergistingsinstallatie die biomethaan (groen gas) in het aardgasnetwerk injecteert, IOK in Beerse, is voor België een belangrijk pioniersproject in dit opzicht.

Warmtenetten
Verder wil COGEN meer inzetten op WKK als bron voor warmtenetten. Op die manier kunnen warmtenetten verder uitbreiden en kan de opgewekte restwarmte van een WKK nuttig verbruikt worden. Heel wat bedrijven hebben immers wel de geproduceerde elektriciteit nodig, maar niet de warmte. Jean-Pierre Boydens: “In het hele energiedebat lag tot voor de kort de nadruk vooral op groene elektriciteit, terwijl warmte goed is voor 50% van het primaire energieverbruik – dubbel zoveel als elektriciteit. Zolang men warmte dus niet verduurzaamt is het onmogelijk om de duurzaamheidsdoelstellingen te halen. Gelukkig komt de nodige mentaliteitswijziging nu toch langzaam maar zeker op gang.”