Tagarchief: Botec

KWO-installatie zorgt voor voldoende koeling in nieuw internaat

Foto 1 – Boring KWO kopiëren
Lees het gehele artikel

Ingenieursbureau BOTEC nv uit Wommelgem werkte het technische concept van de installaties uit met specifieke aandacht voor de toekomstige bewoners, met name jongeren met een verstandelijke beperking. Hierbij zijn de belangrijkste uitgangspunten: duurzaamheid, veiligheid, comfort en privacy.

Tekst en beeld Botec

​Om de prikkels van de bewoners te beperken, ging bijzondere aandacht naar de klimatisatie van het gebouw, met name onder controle houden van de oververhitting was cruciaal. In eerste instantie is het belangrijk de zoninstraling tegen te houden waarbij de locatie en de oriëntatie van het gebouw uiteraard een belangrijke rol spelen. Alle kamers zijn voorzien van geautomatiseerde rolluiken, die dienst zullen doen als verduistering én zonwering. Anderzijds is er in de architectuur rekening gehouden dat alle raampartijen, gericht naar circulatie- en leefruimtes, beschaduwing krijgen door vaste luifels.

Aanzicht achtergevel hoofdgebouw.

KWO

Verder werd na een grondige voorstudie en kosten-batenanalyse door Ingenieursbureau BOTEC, gekozen voor een KWO-installatie. Om de KWO te realiseren werden 2 putten geboord op een onderlinge afstand van 80 m. In de zomer, als er vraag is naar koeling, wordt het koude grondwater uit één van de putten opgepompt. De koude wordt onttrokken aan het opgepompte grondwater en over een warmtewisselaar aan het gebouw a­fgegeven via de luchtgroepen en de vloerkoeling.

In de koude wintermaanden wordt het opgeslagen warme grondwater weer opgepompt. De temperatuur van het grondwater wordt dan eerst verhoogd via de warmtepomp, om dan langs dezelfde warmtewisselaar de warmte af te geven aan de verbruikers in het gebouw, met name vloerverwarming en luchtgroepen. Als koel­afgifte-elementen werd gekozen om de aanwezige warmteafgifte-elementen omkeerbaar te maken:. De circulatiezones en leefruimtes zijn voorzien van vloerkoeling. De koeling in de kamers wordt gerealiseerd door de ventilatiedebieten op te drijven om het gewenste koeleffect te bekomen.

Boring KWO.

Comfort

Er werd een hybride stookplaats voorzien. Bij een storing of onderhoud aan de warmtepomp is er steeds de mogelijkheid om de warmtepomp hydraulisch te isoleren en via twee gasketels, in cascade-opstelling, warmte te leveren. Bij nor­male werking zullen de ketels enkel de kringen op ­hogere temperaturen voeden, met name de boiler en de kringen-radiatoren.

Ingenieursbureau BOTEC tracht de installaties steeds te ontwikkelen in het belang van de eindklant waarbij er een zekerheid is van warmtelevering. Het heeft geen zin om technisch ingewikkelde installaties te ontwikkelen die ontregeld geraken en waar na verloop van tijd niemand nog vat op heeft.

Aanbouw luifel.

Privacy en veiligheid

Voor de bouwheer was het cruciaal dat de specifieke bewoners in de verschillende leefgroepen gecontroleerd toegang krijgen tot bepaalde delen van het gebouw. De hoofdtoegangen en toegangen tot de leefgroepen werden bijgevolg voorzien van een online toegangscontrolesysteem. Het systeem is zo opgebouwd dat centraal beheer van de toegangsrechten mogelijk is. Aanvullend en gekoppeld aan het toegangscontrolesysteem werd elke kamerdeur voorzien van een controlesysteem waarbij het gebruik van de deuren gemonitord wordt.

Door de KNX-integratie in bepaalde delen in het gebouw is het verder mogelijk elke kamer individueel spanningsloos te zetten via een touchpanel voorzien in elke leefgroep, mocht dit in bepaalde situaties gewenst zijn. De sturing van de rolluiken is eveneens mee geïntegreerd in de KNX-sturing.

Er werd niet geopteerd voor de plaatsing van een camerabewakingsinstallatie maar de mogelijkheid is voorzien; in iedere kamer is reeds bekabeling voorzien voor het bijplaatsen van camera’s in functie van de noodzaak. Dit zal door de bouwheer geëvalueerd worden na de ingebruikname.

Tevens wordt het bestaande draadloze tele­fonienetwerk aanwezig op de campus uit­gebreid in de nieuwbouw door het bijplaatsen van de nodige DECT access points. De DECT telefoontoestellen zijn uitgerust met een noodknop die de begeleiders steeds kunnen indrukken in geval van problemen.  

Klimatisatie nieuw internaat beperkt de prikkels

beeld-botec-01-kopieren
Lees het gehele artikel

Naar het ontwerp van HASA-architecten uit Muizen bouwt de vzw Broeders van Liefde een nieuwbouw internaat met 40 kamers op de campus Kristus Koning te Brecht. Ingenieursbureau BOTEC nv uit Wommelgem werkte het technische concept van de installaties uit met specifieke aandacht voor de toekomstige bewoners, met name jongeren met een verstandelijke beperking, en met als belangrijkste uitgangspunten: duurzaamheid, veiligheid, comfort en privacy.

De bewoners van het internaat zijn kinderen en jongeren tot 21 jaar met een verstandelijke beperking en een eventuele bijkomende beperking waarbij beroep wordt gedaan op woonondersteuning. Het gebouw is onderverdeeld in 4 leefgroepen om een onderscheid te kunnen maken in de verschillende doelgroepen: lichte, matige, ernstige verstandelijke beperkingen en NAH (niet aangeboren hersenletsel).

Oververhitting

Om de prikkels van de bewoners te beperken is de klimatisatie van het gebouw cruciaal met in het bijzonder het onder controle houden van de oververhitting.

In eerste instantie is het belangrijk de zoninstraling tegen te houden waarbij de locatie en de oriëntatie van het gebouw uiteraard een belangrijke rol spelen. Om de koellasten te beperken hebben de architect en bouwheer een zeer bosrijke omgeving gekozen voor de nieuwbouw en de ramen van de kamers maximaal naar het noorden en oosten gericht. Aan de gevels van de kamers en leefruimten die wel naar het zuiden en westen gericht zijn, wordt een vaste zonwering onder 90° aangebracht aan de gevel. De meest belaste kamers waarbij de vaste zonwering de volledige zoninstraling niet kan dekken, zijn daarenboven bijkomend uitgerust met geautomatiseerde screens.

Het gebouw is onderverdeeld in 4 leefgroepen om een onderscheid te kunnen maken in de verschillende doelgroepen.

 

Verder werd na een grondige voorstudie en kosten-batenanalyse door BOTEC, gekozen voor de aanleg van grondbuizen voor de aanvoerlucht van de luchtgroepen. Door warmte-uitwisseling met de bodem zorgen de grondbuizen enerzijds voor voorverwarming van de koude lucht in de winter en anderzijds voorkoeling van de warme lucht in de zomer.

In de winter is de energiewinst vaak te klein om de installatie af te schrijven maar in de zomer is de energiewinst aanzienlijk groter. Bij een goed gedimensioneerde installatie kan het gebouw gekoeld worden zonder aanwezigheid van een koelinstallatie. De ventilatiedebieten in de kamers zullen daarbij opgedreven worden om het gewenste koeleffect te bekomen.    

Comfort

BOTEC tracht de installaties steeds te ontwikkelen in het belang van de eindklant. Het heeft geen zin om technisch ingewikkelde installaties te ontwikkelen die ontregeld geraken en waar na verloop van tijd niemand nog vat op heeft.

Met die gedachte is voor de opwekking van het sanitair warmwater en cv-water gekozen voor een traditionele opbouw met 2 gascondensatieketels geplaatst in cascade.

Het sanitair warmwater wordt rondgepompt door middel van een circulatieleiding waardoor het comfort van onmiddellijk warm water bij de tappunten is gegarandeerd. Om enigszins controle te hebben op het waterverbruik en de temperatuur krijgen alle douches voorgemengd water, bedienbaar met een drukknop, waarbij de looptijd vooraf kan ingesteld worden.

Alle collectoren bevinden zich tevens bewust buiten de kamers om bij misbruik de watertoevoer voor een bepaalde tijd af te kunnen sluiten.

Na een grondige voorstudie en kosten-batenanalyse door BOTEC werd gekozen voor de aanleg van grondbuizen voor de aanvoerlucht van de luchtgroepen.

 

Privacy en veiligheid

Door het specifiek cliënteel en de opbouw met de verschillende leefgroepen was het een cruciaal gegeven voor de bouwheer om deze groepen gecontroleerd toegang te geven tot bepaalde delen van het gebouw. Het volledige gebouw werd bijgevolg voorzien van een online toegangscontrolesysteem. Het systeem is zo opgebouwd dat centraal beheer van de toegangsrechten mogelijk is.

Aanvullend aan het toegangscontrolesysteem werd een camerabewakingssysteem voorzien met een aantal binnen- en buitencamera’s op de kritieke plaatsen.

In iedere kamer is tevens reeds bekabeling voorzien voor het bijplaatsen van camera’s in functie van de noodzaak. Dit zal door de bouwheer geëvalueerd worden na de ingebruikname.

Tevens wordt het bestaande draadloze telefonienetwerk aanwezig op de campus uitgebreid in de nieuwbouw door het bijplaatsen van de nodige DECT access points. De DECT telefoontoestellen zijn uitgerust met een noodknop die de begeleiders steeds kunnen indrukken in geval van problemen.  

Sint-Angelusinstituut, Sint-Lambrechts-Woluwe | Zuivere lucht in nieuw schoolgebouw

render2-kopieren
Lees het gehele artikel

Atelier M Architects + Planners kreeg de uitdagende opdracht om in samenwerking met Ingenieursbureau BOTEC voor de technieken een passief schoolgebouw te ontwerpen volgens het concept van Educare; het project voorziet naast een basisschool ook een kinderdagverblijf in het gebouw om de overgang van peuter naar kleuter zo vlot mogelijk te laten lopen. 

Architecturaal werd een compact gebouw ontworpen voor 250 lagere-schoolkinderen, 120 kleuters en 42 peuters. De logische invulling werd gecreëerd door een grote repetitiviteit van de klaslokalen en een rechtlijnige structuur van grote schachten over de verschillende bouwlagen heen. Deze architectuur zorgde vanzelf voor een overzichtelijke opbouw van beperkte technische netten vanuit de technische lokalen op het dak of in de kelder doorheen het beschermd volume.

Alhoewel passiefbouw in eerste instantie een kwestie is van isolatiewaarden en luchtdichtheid kon ook de door BOTEC ontworpen HVAC-installatie een belangrijke bijdrage leveren in het beperken van het warmteverlies. Zo werd er gekozen om de beide luchtgroepen in een technische lokaal op het dak binnen het beschermd volume te plaatsen, waarbij de hoofdkanalen vanuit de schachten perfect aansluiten op dat technisch lokaal zodat er geen transport van lucht in buitenomgeving gebeurt.
Doordat de compacte stookplaats zich op het dak bevindt en de doucheruimten zich bij de kleedkamers in de kelder bevinden, was het logisch om de beperkte hoeveelheid sanitairwarmwater lokaal te produceren door middel van een elektrische boiler die in zijn geheel het sanitairwarmwater veel zuiniger produceert in vergelijking met een circulatieleiding sanitairwarmwater die constant op temperatuur moet blijven.

Naast de E40

Het Sint-Angelusinstituut ligt letterlijk naast de E40 waar dagelijks een grote hoeveelheid fijnstof wordt gecreëerd door het passerende verkeer. Recente studies wijzen uit dat luchtkwaliteit in de scholen slecht is en de maximumgrenzen overschrijdt.

Het ontwerpteam van BOTEC nam de volgende maatregelen om de kinderen maximaal zuivere lucht te geven: er werd de evidente keuze gemaakt om het gebouw te ventileren met een ventilatiesysteem D. Naast de voordelen op akoestisch vlak omdat in een ventilatiesysteem C met raamroosters niet al het omgevingsgeluid wordt tegengehouden gaf deze keuze ook de mogelijkheid om een dubbele filtering te doen op de aanzuigzijde van de luchtgroepen. De filters die geplaatst zullen worden voldoen aan de hoogste filtereisen met betrekking tot fijnstofdeeltjes in de lucht. Bijkomend is het belangrijk dat het CO2-gehalte in de klasklokalen te allen tijde beperkt blijft aangezien de bezetting van de klassen door de flexibele opstelling van tussenmuren sterk kan wijzigen. Dit werd opgelost door elk klaslokaal uit te rusten met een vraaggestuurde ventilatie gekoppeld met een CO2-meter. Dit ontwerp van BOTEC heeft twee voordelen: indien het CO2-peil stijgt in de klaslokalen zal een kleppensysteem (VAV-box) in het ventilatienet meer lucht naar dit klaslokaal sturen zodat het CO2-niveau terug daalt. Indien de bezetting in een klaslokaal laag is, zal ook het CO2-niveau laag liggen en zal de CO2-meter een signaal sturen naar het kleppensysteem dat er minder lucht naar het klaslokaal gestuurd moet worden, waardoor de luchtgroep tegen een lagere snelheid kan draaien en er minder energie verbruikt wordt. Ook de grotere ruimten zoals refter, polyvalente ruimten, sporthal worden uitgerust met een kleppensysteem. Hierdoor draaien de luchtgroepen in functie van de bezetting. We kunnen stellen dat de lucht de schoolkinderen doorheen het gebouw volgt. Aangezien het aandeel elektrisch verbruik door ventilatie meestal groot is, zal deze vraagsturing bijgevolg voor een grote besparing van het elektriciteitsverbruik zorgen. Dit volledige systeem wordt gemonitord door een gebouwbeheersysteem zodat beheer op afstand mogelijk is.

Evenveel licht voor alle schoolkinderen op ieder moment van de dag

Door zijn eenvoud qua structuur en indeling blijft het aantal verschillende LED-verlichtingstoestellen in het gebouw beperkt. Die uniformiteit zorgt voor groter aantallen van dezelfde verlichtingstoestellen waardoor de prijs gedrukt kon worden en er budget vrij kwam voor het energievriendelijke concept van de daglichtcompensatie. In dit concept zullen verlichtingstoestellen aan de raamzijde automatisch uit gaan indien er voldoende licht binnen valt, dit terwijl deze langs de gangzijde blijven branden.