Gebouwbeheer vliegt de toekomst in op Luikse luchthaven

Van slim gebouw naar autonoom gebouw. Toekomstmuziek? Neen, realiteit. In België zelfs. In Luik tekende ASL Group voor zo’n technisch hoogstandje. Niet om bezoekers te imponeren, wel om aansluiting te vinden bij de bedrijfsactiviteiten. Die bestaan uit het uitbaten van privévluchten en daarvoor had ASL Group nood aan een gebouw dat 24/7 open was. Beckhoff solution provider Boolean bouwde mee aan de oplossing.

“We hebben hier maar één vaste medewerker, Hetty”, begint Raf Weerts, facility manager voor ASL Group, te vertellen. “De rest van het personeel bestaat uit freelancers die op afroep werken, wanneer er een vliegtuig aankomt of vertrekt. Om ze niet te belasten met ellenlange procedures om alle technieken op te starten, doet het gebouw dat volledig zelf, van zodra er iemand binnenkomt. Is er geen beweging meer in het gebouw, dan gaan alle systemen – ventilatie, verlichting, verwarming … – vanzelf weer in slaapstand. Op die manier kunnen we heel energiezuinig werken. Dat klinkt misschien als greenwashing in een sector die als vervuilend wordt aanzien, maar overal waar we het kunnen, proberen we duurzaamheid voorop te stellen.” 

Het state-of-the-art gebouw kwam er naar aanleiding van een aanbesteding door de luchthaven van Luik zelf. Die was op zoek naar een partner voor de bouw en uitbating van een nieuwe General Aviation Terminal. “En wij naar een uitvalsbasis in deze regio. Perfecte match”, herinnert Raf Weerts zich. 

Het concept dat ASL Group voorstelde haalde het. Met zijn 900 m² kantoor­ruimte en een vlieghtuigloods van 2.250 m² groot is het een lust voor het oog geworden. Binnen biedt de grote lounge ruimte aan groepen tot 35 personen, de intieme lounge kan 3 à 4 mensen tegelijk ontvangen. “Het heeft cachet, zeer zeker,” lacht Raf Weerts, “maar de ware kracht zit toch binnenin. Die autonome werking die we het meegegeven hebben door alle technieken naadloos te integreren, is formidabel.”

ASL Group realiseerde een en ander niet alleen. Door eerdere professionele samenwerkingen kende Raf Weerts de geknipte partner voor dit project: Boolean, met aan het roer Chris Briers en Thomas Nagels. “We zaten meteen op dezelfde golflengte. De backbone van dit hele systeem zou Beckhoff-technologie worden. Je hebt immers open technologie nodig die al die verschillende signalen en protocollen kan samenbrengen.” 

Dat zijn er wel wat. Het TwinCAT-platform van Beckhoff coördineert alle HVAC-technieken, de verlichting, de elektriciteit, de laadpalen tot zelfs het audiosysteem. “Enkel de toegangscontrole blijft in handen van de luchthaven. Bij gelijk welk ander platform zou dat om veel meer koppelingen en omwegen gevraagd hebben. Met Beckhoff gaat dat vanzelf”, aldus Chris Briers.

De grootste uitdaging voor het team van Boolean was het creëren van het gebruiksgemak dat ASL Group voor ogen had. “De input van Raf was daarbij onontbeerlijk. Hij heeft zelf een zeer sterk eigen idee van hoe een technische installatie er moet uitzien. Een visie over hoe het gebouw moet werken. Door dat in een flowchart te gieten, hadden we een leidraad om mee te werken. Als dát gebeurt, dan moet er zó gereageerd worden. Die flowchart was het uitgangspunt voor de programmatie van de software”, vertelt Thomas Nagels. 

Tegelijkertijd bouwde Boolean voldoende flexibiliteit in. “De feedback van de eindgebruiker wilden we ook meenemen in dit verhaal. Net als de mogelijkheden om nieuwe technieken te integreren of nieuwe zaken uit te testen. Een living lab als het ware.” 

“Alle systemen worden dan ook gemonitord. Zien we dan iets dat niet helemaal naar wens verloopt, dan kan ik eenvoudig inloggen, het probleem identificeren en het zelf oplossen vanachter mijn toetsenbord of uitleggen wat er moet gebeuren aan de mensen ter plaatse”, vult Raf Weerts aan.  

Belangrijke sleutel in dat verhaal: het eigen platform van Boolean, Boolytics. Thomas Nagels: “Daarop kunnen we realtime data capteren en loggen. Via webdashboarding wordt het bijzonder visueel en dus makkelijk gemaakt om datapunten op te zoeken, een tool die ook weer voldoende flexibiliteit herbergt om het evenwicht te zoeken tussen het gebruiksgemak dat de klant wil aan de ene kant en de mogelijkheden om diep genoeg in de analyse te gaan aan de andere kant.” 

De specs heeft Raf Weerts zelf ingesteld. “Alles wordt zodanig gemonitord, dat ik meestal al gebeld heb vooraleer ze hier ter plaatse een probleem vaststellen. Werkt de verwarming niet naar behoren? Dan kan ik voor het gebouw afgekoeld is, ingrijpen en actie ondernemen”, vertelt hij.

Het hart van de hele installatie is de Beckhoff C6030 PLC. Die ontvangt de meeste data via bussystemen of IP-communicatie om ze dan in TwinCAT samen te brengen en door te sluizen naar de software van Boolean. “Die openheid aan beide kanten maakt Beckhoff echt tot de juiste technologiepartner”, vat Chris Briers samen. 

En niet alleen in Luik overigens. Als facility manager ijvert Raf Weerts ervoor om alle gebouwen op Beckhoff-technologie te laten draaien. “Niet elk gebouw beschikt over dezelfde technieken, maar je kan de werking wel standaardiseren, overal dezelfde structuur in brengen. Dat levert je als eindgebruiker zoveel meer gemak op. En ook mogelijkheden om bijvoorbeeld energie te delen. Door de PLC’s van de verschillende sites te laten communiceren weet je wanneer je grootverbruikers kan inschakelen.”

Wat het energetische plaatje betreft, is het gebouw zijn tijd dus ver vooruit. “Op vlak van isolatie, beglazing … hebben we de normen van 2030 gevolgd. Isoleren kun je immers maar één keer. Dan doe je het beter goed”, stelt Raf Weerts. “Daardoor kan het hele gebouw met een VRF-warmtepomp met een output van 32 kW op temperatuur worden gehouden. Zeker omdat we we geen 23 °C nodig hebben. De gasten die hier komen, hoeven maar 5 à 10 minuten binnen te vertoeven. Dan laat de kapitein meestal al weten dat het vliegtuig klaar staat voor vertrek. Ze houden dus hun jassen aan. Maar we zorgen uiteraard wel dat het aangenaam is voor de medewerkers. Als ze op de boostknop drukken, dan zijn die temperaturen snel gehaald.”

En net op dit domein, zo energiezuinig mogelijk werken, loont al het programmeerwerk van Boolean dubbel en dik. Chris Briers: “We zijn daar echt ver in gegaan. De traditionele regelingen van de fabrikanten gingen allemaal op de schop. Alles hebben we zelf ingesteld en geparametreerd.

“Met dit gebouw kunnen we zwart-op-wit bewijzen dat we het zuiniger doen, doordat we zo uitgebreid monitoren, met behulp van Beckhoff-klemmen trouwens. Zelfs de tussenstappen in de regelingen volgen we op. Zo kunnen we echt heel gedetailleerd in het proces zien waar optimaliseringen mogelijk zijn”, weet Thomas Nagels. Er werd bijvoorbeeld al volop geëxperimenteerd met de stooklijnen. Wat is de impact als we aan die parameters sleutelen? En wat levert het op het einde van de rit op? Is het sop de kool nog waard?” 

Als Beckhoff solution provider had Boolean bijzonder weinig ondersteuning nodig. Toch stipt Chris Briers graag de service aan. “Die is heel laagdrempelig. Als je dan toch voor een uitdaging staat, krijg je altijd iemand aan de lijn die je vooruit kan helpen. Hoe langer je met de technologie werkt, hoe minder je die hulp nodig hebt. Maar ze is er dus wel, ook om je te laten kennismaken met nieuwe technologie en producten. Maar het straffe is dat Beckhoff ondanks alle innovaties ook uitblinkt in stabiliteit: ik kan nog steeds aan wisselstukken geraken voor oplossingen die ik meer dan tien jaar geleden geïnstalleerd heb. Het gaat om robuuste, industriële technologie. Met dezelfde PLC die hier het gebouwbeheer regelt, zou ik een productieproces kunnen controleren. Aan rekenkracht geen gebrek dus. Dat maakt dat we op termijn met dit gebouw nog alle richtingen uitkunnen.”