Het is ondertussen voldoende bekend, of zou dat toch moeten zijn, dat bij nieuwbouw een warmtepomp altijd een uitstekende investering is. Een goed geïsoleerde, luchtdichte bouwschil zorgt ervoor dat de warmteverliezen beperkt zijn en een warmtepomp optimaal kan renderen.
Het consortium InfoWarmtePomp.be, een gezamenlijk initiatief van tal van Belgische producenten en verdelers van warmtepompen, wil er graag op wijzen dat ook bij verbouwingen bijna steeds een warmtepomp kan geïnstalleerd worden, op voorwaarde dat het gebouw eerst goed wordt geïsoleerd en luchtdicht gemaakt. Indien dat gebeurt, is ook bij renovatie een warmtepomp de verstandigste keuze voor zowel de verwarming als voor de productie van warm water.
Bij de renovatie van een woning zijn er een aantal praktische beperkingen. Is de woning al dan niet voldoende geïsoleerd? Als je de vloer wil isoleren, kan je misschien meteen vloerverwarming laten installeren? Is het mogelijk aan te sluiten op de bestaande centrale verwarming? Zijn de aanwezige radiatoren niet te klein of net te groot? Kan je niet beter direct investeren in een systeem met lage afgiftetemperatuur, de ideale combinatie met een warmtepomp? Enzovoort, enzovoort. Het is bijvoorbeeld ook belangrijk om goed te controleren of er wel voldoende ruimte is voor het type warmtepomp dat je wil plaatsen. Een buitenunit neemt niet zoveel plaats in, een horizontaal of verticaal captatienetwerk voor een geothermische installatie al wat meer.
Raadpleeg dus zeker op voorhand een gespecialiseerde warmtepompinstallateur zodat je weet wat mogelijk is en wat niet.
De verstandigste manier om te investeren in een warmtepomp is om eerst en vooral je woning heel goed te isoleren en luchtdicht te maken. Daardoor wordt het warmteverlies tot een minimum beperkt en kan een kleinere en dus goedkopere warmtepomp geïnstalleerd worden die toch voor het gewenste comfortniveau zal zorgen.
Op basis van hun energiebron en het afgiftesysteem worden er grosso modo 4 types warmtepompen onderscheiden: lucht-luchtwarmtepompen (halen de warmte uit de buitenlucht en geven die af aan de lucht van de ruimte die wordt verwarmd), lucht-waterwarmtepompen (halen de warmte eveneens uit de buitenlucht maar geven die af aan het warmwatercircuit) en grond-water- en water-waterwarmtepompen (die de warmtecalorieën uit de grond of het grondwater afgeven aan het water van het verwarmingscircuit).
Bij de renovatie of BENOvatie van een vrijstaande villa of een driegevelwoning met een voldoende grote tuin (minstens 250 m2) zijn in principe alle types van warmtepompen mogelijk.
Indien je een rijwoning hebt is de kans groot dat er geen toegang is om geothermische boringen te realiseren in je tuin of dat die te klein is. In dat geval zal je alleen kunnen kiezen tussen een lucht-water- en een lucht-luchtwarmtepomp, omdat daarvoor geen grondwerken nodig zijn. Voor een appartement is meestal alleen de laatste optie mogelijk, en dan nog op voorwaarde dat je toestemming krijgt van de Algemene Vergadering van mede-eigenaars. Tenzij het ganse appartementsgebouw in een keer gerenoveerd wordt.
Ook sanitair warm water kan je bij renovatie gemakkelijk en ecologisch produceren met dezelfde warmtepomp als voor de woningverwarming, al dan niet in combinatie met een zonneboiler.
Bij renovaties waarbij de warmtepomp enkel warm water voor de keuken, douche, bad… moet produceren, is een warmtepompboiler de beste oplossing. Een warmtepompboiler verbruikt drie tot vier keer minder dan een elektrische boiler, waardoor jaarlijks tot 70% op de energiefactuur kan worden bespaard. In het voordeligste geval werkt een warmtepompboiler met restwarmte, zoals de afgevoerde warme lucht van het ventilatiesysteem en de warmte in de ruimte waar de boiler staat, of gebruikt hij warmte uit de buitenlucht.
In sommige gevallen is het beter dat je in fases renoveert: eerst overschakelen naar verwarming op lage temperatuur met vloerverwarming en/of grotere radiatoren, dan pas een warmtepomp installeren. Een heel interessante oplossing bij gefaseerde renovaties is een hybride systeem. Dat koppelt de technologie van de warmtepomp aan andere energiebronnen of -systemen (bijvoorbeeld een condensatieketel op gas). Afhankelijk van de buitentemperaturen zoekt het systeem steeds naar de oplossing met het hoogste rendement. Tijdens het grootste deel van het verwarmingsseizoen is dat de warmtepomp.
Vrij nieuw voor residentiële gebouwen zijn gasabsorptiewarmtepompen. Die combineren de voordelen van een condensatieketel op gas en een warmtepomp. De gasabsorptiewarmtepomp produceert warm water voor het verwarmen van gebouwen en voor de productie van sanitair warm water, maar het traditionele koelmiddel wordt hier vervangen door een water-ammoniakoplossing, en de compressor door een ‘thermische compressie’ die aangedreven wordt door een condensatieketel op gas.
Een gasabsorptiewarmtepomp heeft maar een heel laag elektrisch vermogen nodig, haalt ook bij lage buitentemperaturen nog een mooi rendement én kan gebruikt kan worden voor hogetemperatuurverwarmingssystemen (radiatoren). Hij kan dus een oude gas- of stookolieketel vervangen.
Een zaak is zeker: wie nu een warmtepomp plaatst, kan er zeker van zijn dat zijn woning aan alle huidige
en toekomstige energievereisten voldoet en dus ook klaar is voor de toekomst. Warmtepompen helpen bovendien de CO2-uitstoot te verminderen.
Tijdens Batibouw 2020, van zaterdag 29 februari tot en met zondag 8 maart, vind je de belangrijkste producenten en verdelers van warmtepompen in Paleis 12.