Kunnen we met debat en beleid op de hoofdzaak focussen?

In het recentste rapport van het IPCC^[1] staat een belangrijke grafiek. Die beschrijft met welke ­maatregelen je op enkele cruciale beleidsdomeinen de grootste bijdrage levert aan het klimaatbeleid. Voor energie is het duidelijk: massaal investeren in zon en wind! 

Verrassend? Wel als je ziet waarover het publiek debat ging de afgelopen jaren. Elke ernstige studie^[2] die naar het techno-economisch potentieel kijkt, komt tot dezelfde conclusie: ons energiesysteem (dat trouwens veel breder is dan enkel het elektriciteitssysteem!) zal in 2050 voor zo’n 90% bestaan uit hernieuwbare energie. 

Puur technologisch gesproken zou je de hele maatschappij op kernenergie of waterstof kunnen laten draaien. Misschien kunnen we zelfs de technologie op punt stellen om fossiele energie klimaatneutraal te maken door de CO2 massaal op te vangen en te stockeren of te hergebruiken. Maar al die ‘oplossingen’ hebben gemeen dat ze onmogelijk te financieren zijn. De enige realistische oplossing om onze maatschappij klimaatneutraal te maken die nú voorhanden én betaalbaar is, is hernieuwbare energie. We kunnen niet wachten tot innovaties uit de lucht vallen, want het klimaatprobleem bouwt zich elke dag verder op. We moeten dus nú aan de bak. Want wat echt onbetaalbaar zal blijken, is niets doen. Vraag dat maar aan de verzekeringssector.

Wie de sociale media volgt over het thema energie kan dat moeilijk geloven, want heel vaak lees je daar dat we het met hernieuwbare energie alleen niet halen. Bij die veronderstelling worden echter een paar dingen genegeerd. Zo is het afstappen van fossiele energie voor onze verwarming en transport een enorme efficiëntieslag. Want als je 1 kWh aardgas in een CV-ketel verbrandt, krijg je ongeveer 1 kWh warmte terug. Stop je 1 kWh elektriciteit in een warmtepomp, dan krijg je daar tussen 3 en 5 kWh warmte uit. Dus zelfs als die elektriciteit uit een aardgascentrale komt, is dat een goede zaak voor het milieu! Er is dus minder contradictie tussen het bouwen van aardgascentrales (om hernieuwbare energie aan te vullen) en het verbieden van fossiele verwarming dan op het eerste zicht lijkt. 

Maar zon en wind zijn toch variabel, dus niet altijd beschikbaar als we ze nodig hebben? Dat klopt, maar daar hebben we oplossingen voor. We moeten vraagflexibiliteit bevorderen om zo de variabiliteit op te vangen. Zo zullen er heel binnenkort miljoenen elektrische voertuigen zijn, die veel vaker stilstaan dan rondrijden. Die batterijen op wielen zijn perfect om de productiepieken van zon en wind op te slaan. De volgende generatie zal zelfs een stukje van de opgeslagen elektriciteit terug op het net kunnen zetten, vehicle-to-grid heet dat. 

En zo kom je bij de installateur terecht. De installateurs zijn degenen die ervoor zullen zorgen dat al die zonnepanelen, warmtepompen, warmtenetten, laadpalen, energiemanagementsystemen, thuisbatterijen,… correct geïnstalleerd worden. De installateur wordt daarnaast ook meer en meer een adviseur die de energietransitie rechtstreeks tot bij de mensen thuis brengt. Duurzame technieken zijn de toekomst en die kunnen niet zonder duurzame installateurs. 

_{[1] Intergovernmental Panel on Climate Change, IPCC AR6 SYR, pagina 69
[2] ongeacht of het IEA, Energyville, het Planbureau, Elia, de Europese Unie, een NGO als Ember, enz. de bron is}

Dirk Van Evercooren,
Managing Director bij Organisatie voor Duurzame Energie